تحلیل فرایند گفتمانی گسست و پیوست در غزلهای کمال خجندی
author
Abstract:
کمال خجندی، شاعر شیرینسخن سبک عراقی و یکی از درخشانترین چهرههای غزلی شعر فارسی است. یکی از گونههای گفتمانی که در غزلهای کمال کاربرد گستردهای دارد، گفتمان شناختی است. در گفتمان شناختی، فرایند کنشی در تعامل با فرایند شَوِشی ایفای نقش میکند و بههمیندلیل، شناخت بهگونهای باز، متکثر و پویا تبدیل میشود. یکی از مباحثی که در گفتمان شناختی مطرح میشود، گسست و پیوست گفتمانی است. در فرایند گسست و پیوست، منِ شناختی کنشگر با منِ پدیداری و استعلایی او مرتبط میشود؛ حالِ زمانی در ارتباط با نهحال زمانی و مکان گفتهپردازی در ارتباط با نهمکان گفتهای قرار میگیرد. در مقالۀ حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی، گفتمان شناختی و فرایند گسست و پیوست گفتمانی در غزلهای کمال خجندی مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد. پرسش اصلی پژوهش این است که فرایند گسست و پیوست گفتمانی چگونه در غزل کمال تحقق پیدا میکند و از این طریق چه معنایی تولید میشود. در فرایند گسست و پیوست در غزل کمال، شاهد تعامل دوسویۀ فضای گفتهپردازی و فضای گفتهای، یا دنیای گفتهپرداز و گفتهخوان هستیم. با وجود این، ساختار غالب گفتمان از آنِ گسست است و پیوستهای گفتمانی نیز در خدمت گسست گفتمانی قرار میگیرند.
similar resources
تحلیل نظام شَوِشی در غزل کمال خجندی: رویکرد نشانه- معناشناختی
کمال خجندی، غزلسرای نامآشنا و لطیفجان قرن هشتم و آغاز قرن نهم است. غزل های کمال، در مایههای عاشقانه، رندانه و ملامتی سروده شده است. ستایش عشق و رندی، تبیین فضاهای مربوط به عشق، عشقبازی و عشقباری با حسیترین وجه و تحقق نوعی فضای همدلی و همحسی، از بارزترین ویژگیهای این گونه غزلهاست. این ویژگیها، غزل کمال را در ارتباط با گفتمانهای مختلف شَوِشی، عاطفی، حسی و جسمانهای قرار میدهد. مسألهای...
full textتلمیح و ایهام در شعر کمال خجندی
دیوان به نسبت پرحجم کمال الدّین مسعود خنجدی، به جز چهار قصیده و ابیاتی با عنوان های: قطعات، دوبیتی، رباعی، مثنوی و یک نمونه مستنزاد که همۀ آنها به اندازۀ یک دهم دیوان نمی شود، بقیه از 982 غزل عرفانی فراهم آمده است. محتوا و بار هنری همۀ این غزلها در قیاس با غزلهای سعدی، مولانا و حافظ که کمال در جای جای اشعار خود از این شاعر نامدار و غزلهایشان یاد کرده است؛ چندان نغز و گرانبار نمی نماید. گرچه کم ن...
full textبررسی نقش گسست و پیوست در زنجیرة گفتمانی غزل های روایی حافظ (رویکرد نشانه - معناشناسی)
با توجه به ابعاد عمیق و پیچیده شعر حافظ تا کنون تحلیل های متفاوتی در باب ساخت معنایی غزلیات او مطرح شده است. بررسی ساختاری غزل ـ روایت های حافظ نشان از آن دارد که نه تنها ابیات مختلف یک غزل گسسته و جدا از هم نیست بلکه در یک زنجیره پیوستاری و پویا نمود می یابد. انسجام معنایی این دسته از غزلیات و ساخت روایی آن زمینه را برای تحلیل نشانه ـ معناشناسانه آن فراهم می کند. برای شناخت بهتر مناسبات درونی ...
full textبررسی نقش گسست و پیوست در زنجیره گفتمانی غزل های روایی حافظ: رویکرد نشانه -معناشناسی
با توجه به ابعاد عمیق و پیچیده شعر حافظ، تاکنون تحلیل های متفاوتی درباب ساخت معنایی غزلیات او مطرح شده است. با بررسی ساختاری غزل-روایت های حافظ روشن می شود که ابیات مختلف یک غزل گسسته و جدا از هم نیستند؛ بلکه در یک زنجیره پیوستاری و پویا نمود می یابند. انسجام معنایی این دسته از غزلیات و ساخت روایی آن ها زمینه را برای تحلیل نشانه-معناشناسانه آن ها فراهم می کند. برای شناخت بهتر مناسبات درونی غزل ...
full textگسست و پیوست امت اسلامی در اندیشۀ سیاسی مودودی
بهرغم تأکید منابع و متون اسلامی بر تأسیس امت واحدۀ اسلامی و تشکیل آن در قرون اولیه، این مهم به دلایلی بهتدریج دچار افتراق و گسست سیاسی شد. این امر ناشی از رفتار سیاسی نادرست نخبگان سیاسی و نیز برداشت ناصحیح از منظومۀ فکری اسلام و جایگزین شدن عناصر جدید در هندسۀ معرفتی مسلمانان است. مودودی دو عامل ظهور نظم سلطانی در حاکمیت اسلامی پس از خلفای راشدین توسط معاویه و به انزوا کشیده شدن خلافت انسان ...
full textMy Resources
Journal title
volume 17 issue 32
pages 159- 176
publication date 2019-04-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023